ریزش مو یکی از شایعترین مشکلات در مردان و زنان است، ولی ریزش تعدادی تار مو به معنای بیماری نیست. وقتی فولیکولها سلولهای موی جدید را تولید میکنند، سلولهای قدیمیتر به سمت سطح پوست و بیرون هدایت میشوند و با نرخی حدود 12 تا 15 سانتی متر در سال رشد میکنند. مو در واقع رشتهای از سلولهای مرده کراتین است. افراد بالغ به طور متوسط حدود ۱۰۰ هزار تا ۱۵۰ هزار تار مو بر روی سر خود دارند که روزانه حدود ۱۰۰ تار از آنها ریزش دارد.
حدود ۹۰ درصد موهای سر یک فرد در حال رشد کردن میباشد. هر فولیکول مو چرخه زندگی خودش را دارد که میتواند تحت تاثیر عوامل مختلفی نظیر سن، بیماری و شمار زیادی از فاکتورهای دیگر قرار گیرد.
انواع ریزش مو
ریزش مو اینولوشنال:
وضعیتی طبیعی است که در آن تارهای مو به تدریج با افزایش سن نازک میگردند. اکثر فولیکولهای مو در مرحله استراحت چرخه زندگی خود باقی میمانند و مابقی موها کوتاهتر و کم پشتتر میشوند.
ریزش موی آندروژنیک یا ارثی:
بیماری بسیار شایعی است به طوری که مردان و زنان را به درجات مختلف درگیر میکند. شیوع آن در آقایان بیشتر است اما در خانمها پس از سنین یائسگی افزایش یافته و در سنین بالای 65 سال ممکن است به شیوع 75% برسد. این بیماری یک پایه ژنتیکی داشته و تحت اثر هورمونهای مردانه ایجاد میشود. به این صورت که موها از حالت ضخیم و قطور به تدریج به سمت موهای ظریف و کرکی تبدیل میشوند و طول دوره رشد (آناژن) موها نیز کاهش مییابد که این تغییرات همراه با دورههایی از ریزش مو نیز همراه است.
ریزش موی آرهآتا یا منطقهای:
از شایعترین علل ریزش مو است، ریزش ناگهانی و بدون علامت مو در یک یا چند ناحیه کاملا مشخص و معمولا گرد که اغلب در سن زیر 40 سال دیده میشود. به احتمال زیاد یک بیماری اتو ایمن است. ضایعه اغلب منفرد و کوچک است، ولی ممکن است متعدد یا بزرگ باشد و یا تمام سر (آلوپسی توتالیس) و سراسر بدن (آلوپسی یونیورسالیس) را گرفتار کند.
ریزش مو تلوژن افلوویوم:
این نوع از ریزش مو که پس از بارداری، جراحیهای مهم، کاهش وزن شدید یا استرس زیاد به وجود میآید. در اثر این پدیده شما هر روز دسته دسته موهای خود را به ویژه هنگام شامپو کردن، حالت دادن یا شانه زدن آنها از دست خواهید داد. این مساله می تواند عوارض جانبی برخی از داروها همچون داروهای ضدافسردگی، ضد اضطراب و کاهش دهنده التهاب نیز باشد. در طول این بیماری، موها پیش از اینکه از پوسته سر بیرون بیایند بسیار سریعتر از حالت نرمال، از فاز رویش به فاز استراحت میرسند.
علل دیگری هم می تواند باعث ریزش مو شود که ریزش مو یک عارضه فرعی ایجاد شده است:
بیماریها:
بیماریهای تیروئیدی، لوپوس، دیابت، فقر آهن، اختلالات تغذیهای، عفونتهای قارچی، کیست تخمدان، لیکن پلان، پسوریازیس و کم خونی میتوانند باعث ریزش مو شوند. اکثر مواقع، زمانی که بیماری زمینه ساز ریزش مو درمان میشود، رشد مجدد مو نیز صورت میگیرد.
داروها:
داروهای شیمی درمانی که در درمان سرطان به کار میروند، رقیق کنندههای خون، بلوکه کنندههای بتا آدرنرژیک که برای کنترل فشار خون مصرف میشوند و قرصهای جلوگیری از بارداری میتوانند باعث ریزش موقتی موها گردند.
روشهای زیبایی و آرایشی:
شامپو زدن بیش از حد، فر کردن دائمی موها، دکلره کردن و رنگ کردن موها می توانند با نازک شدن و کم پشت شدن کل موها مرتبط باشند، زیرا این روشها باعث ضعیف شدن و شکننده شدن موها میگردند. بافتهای خیلی سفت و محکم مو، استفاده از اتو مو یا فر کنندههای مو نظیر بابلیس و پیچاندن محکم بیگودیهای داغ دور موها نیز می توانند باعث آسیب دیدگی و شکسته شدن موها گردند. با این وجود، این روشها باعث کچلی و ریزش کلی موها نمیشوند. در اکثر این مثالها، اگر دلیل اصلی ریزش مو حذف گردد، رشد موها به وضعیت نرمال و طبیعی خود بازخواهد گشت. هنوز هم قابل ذکر است که آسیب شدید به موها یا پوست سر، برخی اوقات می تواند باعث ایجاد کچلی دائمی قسمتی از سر گردد.
نقش دمودکسها در ایجاد ریزش مو
دمودکسها به صورت غالب عامل اصلی ایجاد ریزش مو نیستند، اما در مواردی که با اختلالات هورمونی، کاهش سیستم ایمنی، استرس و دستکاری زیاد مو همراه است، دمودکس نیز به عنوان یک عامل ثانویه میتواند سبب تشدید علایم شود.
دمودکسها در فولیکولهای مو تکثیر میشوند و به دلیل استفاده از مواد غذایی سبب ضعیف و نازک شدن و در نهایت ریزش مو میشوند.