به صورت کلی جوش به دلیل تجمع چربی، سلولهای مرده و باکتریهای عامل جوش ایجاد میشود. با توجه به این که غدد چربی ساز در نواحی مرکزی صورت قرار دارند، بینی یکی از نقاط مستعد جوش محسوب شده که میتواند زیبایی فرد را تحت الشعاع قرار دهد. از این رو در این مقاله در خصوص علت، درمان و پیشگیری از جوش روی بینی صحبت شده است.
علت جوش روی بینی
همان طور که گفته شد چربی بیشتری در ناحیه بینی تولید شده که احتمال بروز جوش را در این ناحیه بیشتر میکند. علاوه بر آن، در ناحیه بینی منافذ پوست بزرگتر هستند و در نتیجه احتمال مسدود شدن آنها توسط باکتریها و سلولهای مرده پوست بیشتر است. از دیگر علل جوش روی بینی میتوان به مشکلات گوارشی، عدم تعادل هورمونها، استرس، اضطراب و ژنتیک اشاره کرد.
ارتباط دمودکس و جوش روی بینی
دمودکسها انگلهایی هستند که در سطح بدن و داخل شکم، باکتریهای مولد جوش را حمل میکنند و با جابهجایی آنها در نقاط مختلف پوست و داخل فولیکولها به پخش باکتریها در صورت و ناحیه بینی کمک میکنند. همچنین تعداد زیاد دمودکسها در فولیکولهای مو و غدد سباسه (تولید کننده چربی پوست)، سیستم ایمنی را تحریک کرده و التهاب و خارش پوست ایجاد میکند. طبق مطالعات، میان وجود دمودکس و جوشهای مقاوم ارتباط وجود دارد و به نظر میرسد با از بین بردن دمودکسها، در طی زمان چند ماهه شدت جوشها کمتر خواهد شد.
انواع جوش روی بینی
جوش روی بینی اغلب از نوع جوشهای غیرالتهابی سرسیاه و سرسفید هستند. در مرحله تخلیه کومدون پاکسازی پوست، جوشهای سرسیاه و چربی اضافه پوست خارج میشود. در نتیجه معمولا درمان جوش سرسیاه بینی نیاز به نسخه پزشک ندارد، اما جوشهای سرسفید بینی کمی سختتر تخلیه میشوند.
جوشهای التهابی روی بینی
جوشهای التهابی معمولا قرمز رنگ و چرکی هستند. انواع جوشهای التهابی بینی وجود دارد که از جمله آن میتوان پاپول، پاسچول، ندول و کیستیک را نام برد. برای درمان جوشهای بینی نوع جوشها و تراکم آنها مهم است و اولویت بندی داروها در نسخه پزشک اعمال میشوند. معمولا جوشهای بینی کیستیک دردناک هستند و حتی با دستکاری کردن آنها قادر به تخلیه جوش نخواهید بود زیرا که در عمق بیشتری بوده و به دلیل وجود کیست مقاوم هستند. درمان داخلی این جوشها کنترل ترشح چربی از طریق مصرف قرص روآکوتان در یک دوره حداقل سه ماهه است ولی با توجه به عوارض آن، خیلی مواقع از ژلهای موضعی روآکوتان روی جوش بینی استفاده میشود. استفاده از کرم ضدآفتاب در طول روز برای سلامت پوست ضروری است اما افراد مستعد جوش بینی حتما باید از نوع سبک و فاقد چربی استفاده کنند.
بیماریهای مرتبط با جوش روی بینی
در بیماریهای آکنه ولگاریس و آکنه روزاسه معمولا جوش بینی و نواحی اطراف بینی دیده میشود. آکنه ولگاریس اغلب در نوجوانان و جوانان وجود دارد و آکنه روزاسه بیشتر در افراد میانسال و مسن بروز پیدا میکند. جوشهای بینی در آکنه ولگاریس اغلب جوشهای غیرچرکی سرسیاه و سرسفید هستند اما در برخی موارد کیست نیز دیده میشود. درمان جوش بینی آکنه ولگاریس با انواع لایه برداریها و کنترل چربی پوست انجام میشود. در بیماری آکنه روزاسه، التهاب و قرمزی بینی در کنار جوشهای چرکی التهابی و گاها غیرچرکی وجود دارد. علائم و جوش روی بینی در آکنه روزاسه میتواند فرم بینی را تغییر دهد و باعث شود بینی بزرگتر به نظر برسد.
جلوگیری از جوش روی بینی
داشتن روتین مناسب پوستی به کنترل و پیشگیری از جوش بینی بسیار کمک میکند. اشخاصی که مستعد جوش روی بینی هستند باید از ژل شستشوی مناسب پوستهای چرب در ناحیه بینی و روی جوش بینی استفاده کنند. بهتر است برای گرفتن آب اضافه پوست به جای استفاده از حوله از دستمال کاغذی نرم و با حرکات گذاشتن و برداشتن استفاده شود. بعد از شست و شو میتوان از تونر مخصوص پوست چرب و ترکیبات ضد جوش روی جوش بینی استفاده کرد. اگر هنوز جوش روی بینی ایجاد نشده است، میتوان با مصرف مداوم اسکراب روزانه در ناحیه بینی، احتمال ایجاد جوش بینی را کاهش داد. اما توجه داشته باشید که در صورت وجود جوش روی بینی، استفاده از اسکراب میتواند باعث آسیب به پوست شود.
توصیههای غذایی برای کنترل جوش روی بینی
یک سری منع غذایی برای کنترل جوش وجود دارد که رعایت کردن این موارد برای سلامتی عمومی بدن نیز بسیار مفید است. در درجه اول بهتر است از خوردن محصولات غذایی فرآوری شده مثل سوسیس، کالباس، انواع غذاهای آماده، نیمه آماده و کنسروها اجتناب شود. التهاب جوش بینی توسط مواد افزودنی این محصولات و همچنین ادویههای خیلی گرم تشدید میشود. با توجه به مطالعات مشخص شده که خوردن لبنیات بیش از حد میتواند وضعیت جوشها را بدتر کرده و منجر به بروز جوش صورت و همچنین جوش روی بینی شود. مصرف مداوم و کافی میوه و سبزیجات به دلیل رساندن ویتامینهای مورد نیاز بدن برای سلامت پوست و مو بسیار اهمیت دارد. از جمله نکته تغذیهای که باید خیلی جدی گرفته شود، نوشیدن کافی آب در شبانه روز برای دفع سموم، کنترل چربی، شفافیت پوست و رفع جوشها میباشد.
جلوگیری از جوش داخل بینی
برای جلوگیری از جوش داخل بینی پیشنهاد میشود که از سرم فیزیولوژی یک نوبت در شبانه روز استفاده شود. همچنین جهت نظافت موهای داخل بینی به جای کندن مو، موها کوتاه شود. جدا کردن مو از ریشه منجر به بازتر شدن منافذی میشود که موها از آن خارج شده است. باز شدن حفره باعث میشود باکتریها راحتتر وارد حفره شوند. التهاب و جوش بینی را میتوان با بخور گیاهان با خواص ضد باکتری مانند بابونه التیام داد. همچنین استفاده از ماسک در محیطهای آلوده و یا پر گردوغبار به جلوگیری از تحریکات بینی و جوش بینی کمک میکند. مصرف ویتامین دی و زینک نیز از بروز جوش بینی جلوگیری میکند.
جوش روی بینی بعد از جراحی بینی
بعد از عمل بینی ممکن است جوش روی بینی ایجاد شود. این موضوع میتواند ناشی از عوارض داروهای مصرفی بعد از عمل، قرار داشتن گچ روی بینی و استفاده طولانی مدت از چسب بینی باشد. معمولا جوش روی بینی بعد از عمل پس از رعایت موارد کنترل جوش از بین میرود و جای نگرانی زیادی وجود ندارد. همچنین به دلیل استرسهای عمل جراحی به نوعی سیستم ایمنی پوست شما دچار ضعف میشود و ممکن است به طور موقت التهاب و جوش روی بینی ایجاد شود. اگر پزشک شما بلافاصله بعد از عمل جراحی برایتان آنتی بیوتیک تجویز کرد، شانس ایجاد جوش بینی بسیار کاهش پیدا میکند.