علت خارش صورت و بینی

خارش پوست یا pruritus حالتی ناخوشایند بوده که قادر است مناطق مختلفی از بدن را درگیر نماید. با این حال احساس خارش در پوست به صورت گاه و بیگاه غیرعادی نبوده و راه‌هایی برای درمان و تسکین احساس ناخوشایند خارش صورت، گونه ها و نیز خارش بینی وجود دارد. معمولا خارش پوست نشانه یک بیماری زمینه‌ای است که البته در مواردی نیز علت خاصی نداشته و بدون مراجعه به پزشک متخصص قابل درمان است.

خارش در نقاط مختلف پوست می‌تواند علل خاصی نظیر خشکی، بیماری‌های پوستی، حساسیت به غذا یا داروی خاص و افزایش تراکم انگل‌ دمودکس داشته باشد یا اینکه در نتیجه گزش حشره ایجاد شود. لذا با توجه به علت این مشکل، ظاهر پوست ممکن است عادی، قرمز و یا زبر ‌باشد یا برآمدگی‌هایی بر اثر خاراندن مکرر روی پوست ایجاد ‌شود که گاهی همراه با خونریزی بوده و بسیار آزاردهنده است. در ادامه خواهید خواند که چه شرایطی باعث خارش صورت، گونه ها و خارش بینی به‌ویژه در شب خواهد شد.

چرا صورتم میخاره؟

خارش صورت به دلایل مختلفی ممکن است ایجاد شود. شناسایی علائم دیگر همراه با خارش که به طور موازی ممکن است پدیدار شود می‌تواند تا حد زیادی در تشخیص علت خارش صورت کمک کننده باشد. در ادامه به علل شایع خارش صورت اشاره شده است:

خشکی صورت

خشکی پوست شایع‌ترین علت خارش صورت و گونه‌ها می‌باشد. از جمله دلایلی که پوست فرد را مستعد خشک شدن می‌کند، می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• شست‌و‌شوی مکرر
• قرارگرفتن در معرض موادشیمیایی مضر
• رطوبت کم هوا

این مورد به راحتی می‌تواند توسط کرم‌های مرطوب‌کننده مناسب با اهداف درمانی بهبود یابد.

روند پیری پوست

تحقیقات نشان داده است خارش صورت به ویژه در میان افراد مسن رایج است؛ چرا که با افزایش سن، سطح pH  پوست آن‌ها دچار تغییر می‌شود. همچنین در این افراد سطح هورمون‌های دخیل در سلامت پوست و نیز توانایی پوست در حفظ رطوبت آن کاهش می‌یابد. در پی از دست رفتن رطوبت پوست و نازک‌تر شدن آن، خشکی و خارش پوست پدیدار می‌شود.

بیماری‌های پوستی

بیماری‌های پوستی نظیر آبله مرغان، فولیکولیت، اگزما، کهیر، پسوریازیس، درماتیت سبوره، کچلی و بیماری زونا از جمله اختلالات پوستی هستند که سبب خارش صورت می‌شوند.

حساسیت یا آلرژی

آلرژن عاملی است که پوست در اثر آن تحریک شده و واکنش نشان می‌دهد. در پی این واکنش و تولید هیستامین، آلرژی ایجاد خواهد شد. عامل آلرژن برای افراد مختلف متفاوت است ولی معمولا لباس، حیوانات خانگی، مواد شیمیایی، مواد بهداشتی بی‌کیفیت و همچنین غذاهای ناسالم باعث ایجاد آلرژی در بدن افراد مختلف می‌شود. در خارش‌‌های ناشی از آلرژی معمولا جوش‌های بسیار ریزی رویت می‌گردد که تنها راه رهایی از این نوع خارش، دوری از عوامل آلرژن است.

انگل دمودکس

دمودکس‌ها به دلیل حرکتی که از سر به صورت و بالعکس دارند باعث خارش می‌شوند و حتی گاها افراد احساس گزش و یا راه رفتن چیزی متحرک در زیر پوست خود دارند.

علت خارش بینی

خارش بینی یک وضعیت نسبتا شایع است که معمولا خود به خود برطرف می‌شود. با این حال برخی اوقات این وضعیت تداوم یافته و همراه با خارش در نواحی دیگر صورت سبب آزار فرد شده و وضعیت عذاب‌آوری را پدید می‌آورد. علت‌های خارش بینی وسیع و متفاوت بوده و از آلرژی تا نیش حشرات متغیر است.

در افرادی که علاوه بر خارش بینی، چربی و براق شدن سطح بینی گزارش می‌شود، تراکم بالای انگل‌های دمودکس می‌تواند علت خارش بینی باشد. در این افراد غدد چربی پوست بینی با ترشح بیش از حد چربی، محیط مناسب و مساعدی را برای تخم ریزی و تکثیر انگل‌های دمودکس و افزایش تراکم این انگل‌ها فراهم می‌آورد. لذا نقش پررنگ دمودکس را در خارش بینی نباید دست کم گرفت. اولین قدم برای درمان خارش بینی، پیدا کردن علت خارش و شروع درمان بر این اساس است.

علت خارش در شب

همان‌گونه که گفته شد انگل‌های دمودکس یکی از علل خارش در سر و صورت هستند. اصولا افراد در شب خارش بیشتری دارند. از آنجا که انگل‌های دمودکس‌ نورگریز هستند، شب‌ها برای جفت‌گیری و تکثیر به سطح پوست آمده و باعث خارش پوست می‌شوند. غالبا کسانی که تراکم بالایی از انگل‌های دمودکس دارند از خارش در شب و احساس ناخوشایند ناشی از آن ابراز گله‌مندی می‌کنند. به همین علت توصیه می‌شود محلول پوست دمودکسیلین را شب‌ها قبل از خواب به سر و صورت خود اسپری نمائید. این کار تا حد زیادی خارش حاصل از حرکت دمودکس‌ها را کنترل می‌کند. در ادامه به دیگر دلایل خارش در شب اشاره می‌کنیم.

علاوه بر حرکت دمودکس‌ها در شب، ساعت بیولوژیکی نیز می‌تواند از عوامل خارش در شب باشد. در هنگام شب تنظیم دما، تعادل مایعات و سد حفاظتی پوست تغییر می‌کند. درجه حرارت بدن و جریان خون افزایش پیدا کرده و احساس گرما و جریان در پوست بیشتر می‌شود. در ساعت‌های مختلف روز آزادسازی یکسری مواد تغییر می‌کند. به عنوان مثال تولید کورتیکواستروئیدها که التهاب را کاهش می‌دهد، شب هنگام کم می‌شود. این عوامل می‌توانند سبب تشدید خارش در شب شوند.

همچنین در شب، پوست آب بیشتری از دست داده و خشکی آن باعث احساس خارش می‌شود. همانگونه که احتمالا در زمستان یا در مناطق خشک متوجه شده‌اید که پوست بیشتر دچار خارش می‌شود!

نکته‌ دیگر که می بایست در خارش پوست در شب مدنظر داشت این است که خارش پوست در طول روز به دلیل کار و فعالیت‌های دیگر، چندان آزاردهنده نخواهد بود. اما هنگام شب، چون ذهن فراغت بیش‌تر و حواس پرتی‌های کمتری دارد، فرد میزان خارش بیشتری را احساس می‌نماید.

بهترین راه درمان خارش صورت

راه حل‌های ساده‌ای وجود دارد که می‌توان با انجام آن‌ها به کاهش احساس خارش در ناحیه صورت و بینی کمک کرد. این موارد همچنین از عود احساس خارش در ناحیه صورت و همچنین از آسیب پوست در اثر خارش جلوگیری می‌کنند.

بهتر است:

• به جای خارانیدن پوست خود، به آن ضربه بزنید و یا به آرامی با کف دست خود روی آن بکشید.
• چیزی خنک مانند یک حوله مرطوب را روی پوست خود قرار دهید.
• حمام یا دوش آب ولرم داشته باشید.
• ناخن های خود را تمیز، کوتاه و صاف نگه دارید.
• در صورت خارش در پوست بدن نیز، لباس نخی گشاد بپوشید و از مایع لباسشویی یا پودر مخصوص پوست‌های حساس استفاده نمایید.
• مهم تر از همه، هرگز از مرطوب کننده‌های معطر موجود در بازار استفاده نکنید و جهت بهبود احساس خارش صورت و بینی، از مرطوب کننده‌های فاقد عطر و دارای خاصیت ضد باکتری کمک بگیرید.

توصیه می‌شود از کرم مرطوب کننده دمودکسیلین که فاقد هرگونه مواد معطری بوده استفاده کنید. کرم مرطوب کننده دمودکسیلین حاوی روغن درخت چای بوده تا ضمن مرطوب نگه داشتن سطح پوست، با خواص بی نظیر عصاره برگ های درخت چای خارش پوست صورت و گونه‌ها را تسکین بخشد. این کرم مرطوب کننده علاوه بر رعایت تمامی استانداردهای کرم مرطوب کننده، با فرمولاسیون منحصر به فرد خود دارای خواص ضد باکتری، ضد قارچی و ضد انگل بویژه انگل دمودکس بوده و درمان بسیار مناسبی جهت رفع احساس خارش در افراد محسوب می‌شود.

در صورت تمایل به درمان کامل این احساس آزاردهنده در پوست، پیشنهاد می‌شود در کنار استفاده از کرم مرطوب کننده دمودکسیلین از محلول پوست دمودکسیلین نیز استفاده شود. استفاده از کرم مرطوب کننده دمودکسیلین و محلول پوست دمودکسیلین به طور مرتب می‌تواند خارش حاصل از انگل دمودکس را کنترل کرده و سبب درمان احساس خارش صورت و بینی شود.

شاید بتوان گفت که کلیدی‌ترین نکته در درمان خارش پوست، عدم خارش موضع مورد نظر است. خارانیدن بیش‌ازحد پوست، سبب التهاب و آسیب رساندن به آن و وخیم‌تر شدن شرایط می‌شود. بهتر است در صورت عدم رفع احساس خارش صورت و گونه ها، با مراجعه به پزشک درمان تخصصی را آغاز نمایید.