تورم ناگهانی پلک بالای چشم، بیماری چشمی شایعی بوده که در نتیجه عارضه گل مژه یا بلفاریت ایجاد میشود و به شکل التهاب پلک همراه با قرمزی، تحریک و خارش پلک نمایان میشود. همچنین باعث ایجاد پوستههای شوره مانند ریزی بر روی مژه ها میشود؛ هرچند که التهاب پلک وضعیت ناراحت کنندهای به وجود میآورد اما معمولاً مسری نبوده و بطورکلی باعث آسیب جدی و دائمی به بینایی نمیشود. با این وجود این اتفاق میتواند به دلیل تغییر در ظاهر فرد، ناراحت کننده و ناخوشایند به نظر برسد و بهتر است درمان تورم ناگهانی پلک بالای چشم با توجه به علت اصلی آن که در اغلب موارد تکثیر زیاد و تراکم بالای دمودکس در ایجاد آن دخیل هستند، درمان با هدف کاهش تراکم انگلهای دمودکس به ویژه در افراد مبتلا به بیماریهای زمینهای روزاسه و درماتیت سبوره صورت گیرد.
گل مژه چیست؟
گل مژه یک عفونت چشمی است که ممکن است روی پلک یا غدد چربی این ناحیه ایجاد شود و سبب قرمزی، تورم و افتادگی پلک گردد. از دلایل ایجاد این عارضه میتوان به اختلال در عملکرد غدد چربی لبه پلک و ترشح بیش از حد چربی در این ناحیه اشاره کرد. همچنین تماس دست آلوده با پلک و پاک نکردن آرایش چشم قبل از خواب نیز از عوامل ایجاد کننده گل مژه محسوب میشوند که تمامی این موارد سبب مهیا شدن زمینه برای تکثیر بیش از حد دمودکسها خواهند شد. لذا در این موارد، درمان التهاب ناگهانی لبه پلک با هدف قرار دادن دمودکسها بایستی خط اول درمان التهاب لبه پلک قرار گیرد. گسترش عفونت در سطح پلک افراد مبتلا به گل مژه در نهایت منجر به التهاب و قرمزی چشم شده و پلک زدن را دشوار میسازد. مایتهای دمودکس با حمل باکتریهای استرپتوکوکوس و استافیلوکوکوس بر روی سطح خود در ایجاد گل مژه نقش دارند.
بلفاریت چیست؟
بلفاریت عارضهای است که در اثر التهاب پلک و فولیکولهای مژه ایجاد میشود. التهاب ممکن است در پلک، مژه و یا غدد چربی میبومین که ترشحات آن موجب تسهیل حرکت پلک میشود، ایجاد شود. بلفاریت در افرادی که مبتلا به بیماریهای پوستی نظیر روزاسه، سبوره و یا کسانی که پوست چرب دارند، شایعتر است. محققین بر این عقیدهاند بعضی افراد به علت آلرژیهای غیر معمول یا واکنشهای سیستم ایمنی التهابزا دچار بلفاریت میشوند.
نقش دمودکسها در بروز بلفاریت
دمودکسها به واسطهی مکانیسم آسیب مستقیم و واکنش ازدیاد حساسیت سبب بیماریزایی و ایجاد بلفاریت میشوند. در مکانیسم آسیب مستقیم دمودکسها از سلولهای اپیتلیال فولیکول مو تغذیه کرده و باعث تخریب فولیکول و ایجاد مژههای بد فرم میشوند. همچنین خراشهای کوچکی که توسط حرکت دمودکسها به وجود میآید منجر به ایجاد شوره استوانهای میشود. اما در مکانیسم واکنش ازدیاد حساسیت، پروتئینهای درون انگل دمودکس سبب تحریک پاسخهای التهابی میزبان میشوند و در ایجاد التهاب پلک نقش دارند. لذا تلاش برای مبارزه با تراکم بالای دمودکسها، در درمان بلفاریت و درمان التهاب لبهی پلک بسیار موثر میباشد.
علائم و نشانه های تورم ناگهانی لبه پلک چشم
خارش، سوزش، ریزش اشک، احساس جسم خارجی در چشم، پوسته پوسته شدن (روی مژهها و در گوشه چشم یا روی پلک)، خشکی و قرمزی لبههای پلک از علائم التهاب لبه پلک میباشند.
عوارض التهاب و تورم ناگهانی پلک بالای چشم
اگر کسی دچار التهاب ناگهانی لبه پلک شود، ممکن است مشکلات مژه نظیر ریزش مژه یا رشد غیرعادی آنها، مشکلات پوست پلک چشم نظیر لکهدار شدن آن و یا چرخش لبههای پلک به سمت داخل یا خارج، اشک ریزی بیش از حد یا خشکی چشمها، دشواری استفاده از لنزهای تماسی، گل مژه، شالازیون مکرر، ورم ملتحمه و آسیب دیدن قرنیه را نیز تجربه کند.
درمان تورم ناگهانی پلک بالای چشم
درمان تورم ناگهانی پلک بالای چشم در مراحل اولیه بیماری، شست و شوی پلکها با شامپوی مخصوص شست و شوی چشم روزانه حداقل دوبار و استفاده از کمپرس گرم و ماساژ میباشد که معمولا تسکین دهنده بوده و در اکثر موارد التهاب پس از چند روز بهبود مییابد. درصورت کافی نبودن این رویکرد پزشک ممکن است درمانهای نسخهای برای درمان تورم ناگهانی پلک بالای چشم شامل موارد زیر را تجویز نماید:
داروهایی برای مقابله با عفونت: داروهای آنتی بیوتیک موضعی برای استفاده روی پلک چشم میتوانند به تسکین علایم و رفع عفونت باکتریایی پلک چشم کمک کنند. درصورتی که بیمار به این درمانها پاسخ ندهد، دکتر ممکن است استفاده از آنتی بیوتیکهای خوراکی را تجویز کند.
داروهایی برای کنترل التهاب: قطرهها یا پمادهای چشمی استروئیدی میتوانند به کنترل التهاب کمک کنند. پزشک ممکن است هم آنتی بیوتیک و هم داروهای ضد التهابی تجویز کند.
داروهای تأثیرگذار بر سیستم ایمنی: سیکلوسپورین موضعی (رستازیس) یک مهار کننده کلسینورین است که نشان داده است می تواند برخی نشانهها و علایم التهاب چشم را تخفیف دهد.
درمان اختلالات زمینه ای: بلفاریت ناشی از درماتیت سبورئیک، روزاسه یا دیگر بیماریها را ممکن است بتوان با درمان بیماری زیربنایی تحت کنترل درآورد.
درمان کنترل تراکم و جمعیت انگل دمودکس: محصولات ضد دمودکس با از بین بردن و کنترل جمعیت انگلهای مستقر در نواحی چشم و اطراف آن، در درمان التهاب ناگهانی لبهی پلک نقش بهسزایی ایفا میکند.
دقت داشته باشید در راستای درمان التهاب ناگهانی لبه پلک، میبایست استفاده از کرمهای دور چشم معمول را محدود کرد. در صورت تمایل به استفاده از کرمهای دورچشم و بهره بردن از خواص این کرمها، کرمهای دورچشم حاوی مواد موثره ضدانگل دمودکس نظیر کرم دورچشم دمودکسیلین پیشنهاد میگردد؛ چرا که این کرم دورچشم علاوه بر دارا بودن خواص روشن کننده و ضدچروک و مرطوب نگه داشتن نواحی دورچشم، ضد انگل دمودکس نیز بوده و دارای خواص درمانی برای افراد مبتلا به انواع التهابات لبهی پلک میباشد. همچنین استفاده موضعی از محلول پوست دمودکسیلین در درمان التهاب لبهی پلک و درمان بلفاریت چشمی بسیار سودمند میباشد چرا که این محلول به واسطهی دارا بودن عصاره درخت چای، علاوه بر خاصیت آنتی باکتریال بودن دارای خاصیت ضد انگلی نیز میباشد و به عنوان درمان جدید التهاب لبه پلک و درمان جدید بلفاریت مطرح میشود.
توجه داشته باشید در صورتی که تورم لبه پلک درمان نشود، در دراز مدت میتواند سبب ضخیم شدن لبههای پلک، متسع شدن مویرگها، رشد معکوس مژهها به طرف داخل چشم، ریزش مژهها، برگشتن پلک به طرف خارج و نیز برگشتن پلکها به طرف داخل شود. همچنین ممکن است در موارد وخیم منجر به عوارضی در ملتحمه و قرنیه گردد.
[…] دیگر علائم دمودکس میتوان به التهاب و قرمزی لبهی پلک و عارضههایی نظیر بلفاریت، گلمژه و روزاسه چشمی […]